Znajdujesz się w: Strona główna > Wydarzenia > European borderlands as hot spots of crises in the 21st century
Ośrodek Badań Regionalnych i Obszarów Pogranicza, we współpracy z Wydziałem Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Instytutem Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Opolskiego serdecznie zaprasza na międzynarodowe warsztaty: European borderlands as hot spots of crises in the 21st century, które odbędą się w dniach 13-14 czerwca 2022 w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego (Koszarowa 3).
Pod koniec XX wieku, po upadku reżimu komunistycznego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w dyskursach akademickich i publicznych rozpowszechniła się wizja końca historii i Europy bez granic. Wydawało się, że państwo narodowe traci na znaczeniu na rzecz korporacji transnarodowych, organizacji międzynarodowych i transnarodowych ruchów społecznych. Swobodna mobilność w ramach strefy Schengen przyczyniła się do przepływu kultury ponad granicami państwowymi. W studiach nad pograniczem ukuto pojęcie borderscapes, które podkreśla raczej złożoność i płynność granic niż ich funkcję jako linii oddzielających terytoria państwowe. Współpraca transgraniczna stała się zaś jednym z głównych celów Unii Europejskiej.
Jednak XXI wiek i kolejne kryzysy - gospodarczy, migracyjny, Brexit, pandemia Covid-19, kryzys na granicy polsko-białoruskiej czy tocząca się wojna w Ukrainie - zmieniły optykę, przez którą postrzegane są granice i pogranicza. Odrodzenie się granicy jako linii oddzielającej suwerenne państwa, wzrost znaczenia ruchów nacjonalistycznych, nowe podziały społeczne, wykluczenia etniczne i religijne itp. - problemy, które zdawały się zanikać w optymistycznej wizji rozwoju Europy na początku XXI wieku, powróciły ze zdwojoną siłą. Te nowe procesy stanowią wyzwanie nie tylko dla władz politycznych, ale także dla badaczy i badaczek, którzy starają się uchwycić dynamicznie zmieniającą się rzeczywistość społeczną.
Dlatego celem naszych warsztatów jest omówienie zmian, jakie zaszły w Europie w ostatnich latach, oraz ich znaczenia dla studiów nad pograniczami: Jakie nowe podejścia teoretyczne można zastosować, by zbadać zmieniającą się rzeczywistość? Jak zrewidować dotychczasowe wyniki badań? Jakie nowe tematy badawcze powinny przykuwać naszą uwagę?
Między innymi o tych pytaniach będziemy dyskutować podczas warsztatów. Przyjmując zarówno perspektywę teoretyczną, jak i empiryczną, skupimy się na następujących tematach:
1) Współzależność - i jej implikacje dla współpracy transgranicznej (wielopoziomowe zarządzanie, rola aktorów lokalnych, stan integracji społecznej);
2) Nowe dyskursy i narracje wokół granic w Europie (koniec Europy bez granic, unilateralizm, powrót państwa narodowego, reterytorializacja);
3) Wielokulturowość a (nowe) nacjonalizmy (redefinicja tożsamości narodowej, obywatelstwo, mniejszości, wykluczenie społeczne, kryzysy migracyjne i uchodźcze; relacje między polityką niską i wysoką);
4) Praktyki (nie)gościnności i (brak) transgranicznej solidarności europejskiej w kontekście wojny, pandemii i łamania praw człowieka.
Szczegółowy program wydarzenia:
Center for Regional and Borderlands Studies (Institute of Sociology, University of Wrocław) in cooperation with Institute of Political Science and Administration, University of Opole & Faculty of Political Science and Journalism, Adam Mickiewicz University, Poznań would like to invite you to workshop European borderlands as hot spots of crises in the 21st century which will be held on 13-14 June 2022 in the Institute of Sociology, University of Wrocław.
At the end of the 20th century, after the collapse of the Communist regime in Central Eastern European Countries, the vision of the end of history and a borderless Europe became widespread in academic and public discourses. The nation state seemed to lose its importance in favour of transnational corporations, international organisations or transnational social movements. Free mobility within the Schengen area contributed to the transfer of culture across national borders, which became increasingly visible with the abolition of border controls. In borderlands studies, the concept of borderscapes, which emphasises the complexity and fluidity of borders rather than their function as a line separating national territories, has been coined. Cross-border cooperation has become a key objective of the European Union.
However, the 21st century and the successive crises - economic, migration, Brexit, the Covid-19 pandemic, the Polish-Belarusian border crisis or the recent war in Ukraine - have changed the lenses through which borders and borderlands are viewed. The revival of a border as a separating line between sovereign states, the rise of nationalist movements, new social divisions, ethnic or religious exclusions, etc. - problems that seemed to fade in the optimistic vision of European development at the beginning of the 21st century, have returned with redoubled force. These new processes pose a challenge not only for political authorities but also for researchers who are trying to grasp the dynamically changing social reality.
Thus, the aim of our workshop is to discuss the changes that have taken place in Europe in recent years and their implications for borderlands studies: What new theoretical approaches can be applied to explore the changing reality? How to revise existing research findings? What new themes need to be explored?
We would like to reflect on these and other questions during the planned workshop. By taking both the theoretical as well the empirical perspective, we focus on the following themes:
1) Covidfencing - and its implications for cross-border cooperation (multi-level governance, role of local actors, state of social integration);
2) New discourses and narratives around borders in Europe (the end of a Europe without borders, unilateralism, the return of the nation-state, reterritorialization);
3) Multiculturalism vs. (new) nationalisms (redefinition of national identity, citizenship, minorities, social in-/exclusion, migration and refugee crises; relations between low and high politics);
4) Practices of (in)hospitality and (lack of) transborder European solidarity in the context of war, pandemic, and human rights violations.
Full programme: